دنیای خوب زندگی

افسردگی دوران بلوغ :علائم و درمان آن

مجموعه: مشاوره خانواده

دوران بلوغ برای شما و فرزندتان می تواند دوران سختی باشد

دوران بلوغ برای شما و فرزندتان می تواند دوران سختی باشد. فرزند نوجوان تان به غیر از اینکه از نظر جسمی تغییر و تحولاتی پیدا می کند، رشد چشمگیری در تکامل روانی- اجتماعی نیز دارد. خیلی از کارشناسان گوشه گیری ها، نوسانات خلق و خو و سایر تغییرات رفتاری را بخشی از روند طبیعی بلوغ می دانند، اما پژوهشگران دریافته اند که در برخی موارد، این ویژگی ها می تواند نشانگر ارتباط بلوغ با افسردگی باشد.

افسردگی در دوران بلوغ چقدر شایع است؟
تخمین زده شده که دو درصد از بچه های زیر 10 سال، افسردگی را تجربه می کنند و بین سنین 10 تا 14 سال، به طو میانگین میزان افسردگی به 5 تا 8 درصد افزایش پیدا می کند. اگرچه میزان افسردگی پیش از بلوغ، در پسرها بیشتر از دخترهاست، اما در دوران بلوغ، میزان افسردگی برای دخترها دو برابر پسرها می شود.

چرا در دوران بلوغ، افسردگی بیشتر می شود؟
تئوری های گوناگونی در مورد افزایش افسردگی در زمان بلوغ وجود دارد، اما محققان در این مورد توافق چندانی حاصل نکرده اند:

- هورمون ها: استروژن، که هورمون جنسی زنانه است، ارتباط با افسردگی دارد. میزان این هورمون در دخترها در زمان بلوغ به میزان بسیار زیادی افزایش می یابد که می تواند باعث افزایش افسردگی در آنها شود. اما در مورد پسرها این قضیه برعکس است، یعنی تستوسترون که هورمون جنسی مردانه است و در دوران بلوغ پسرها افزایش می یابد، هیچ ارتباطی با افسردگی ندارد.

- مرحله تکامل جسمی: برخی مطالعات نشان می دهد تغییر و تکامل های جسمی در اواسط دوران بلوغ، باعث افزایش میزان افسردگی می شود.

- زمان شروع بلوغ: یک سری از پژوهش ها نیز نشان می دهند زمان شروع بلوغ روی میزان افسردگی تاثیر دارد، یعنی بلوغ زود هنگام یا دیرهنگام، موجب بروز علائم شدیدتری از افسردگی می شود.

- حوادث استرس زای زندگی: در دوران بلوغ، فعالیت های آموزشی و روابط اجتماعی، پیچیده تر و دشوارتر می شوند که می تواند استرس برانگیز باشد. بعضی از بچه ها بیشتر در معرض افسردگی هستند که دلیلش حوادث استرس برانگیز در زندگی آنهاست.

علائم افسردگی
تغییر در عادت های غذایی و برنامة خواب (خوردن و خوابیدن بسیار زیاد یا بسیار کم)
تغییرات قابل توجه در وزن (افزایش یا کاهش)
بی علاقگی نوجوان به حضور در مدرسه یا کاهش کارایی در مدرسه
گوشه گیری، کناره گیری از دوستان یا اعضای خانواده
بروز عصبانیت و طغیان ناگهانی
بی قراری یا اضطراب عمومی
واکنش تند دربرابر انتقاد، حتی انتقاد سازنده
بی علاقگی و خودداری از شرکت در تفریحات و سرگرمی هایی که پیش از این، به آن ها علاقه مند بوده اند
دودلی، عدم تمرکز، فراموشکاری
احساس بی ارزش بودن و گناه
شکایت های پی درپی از بیماری درعین سلامت کامل جسمی
نداشتن انگیزه و اشتیاق برای زندگی روزمره
استفاده از مواد مخدر و الکل
فکر کردن و حرف زدن درباره خودکشی

گوشه گیری ها، نوسانات خلق و خو و سایر تغییرات رفتاری بخشی از روند طبیعی بلوغ است

۱۱ فرمان برای والدین نوجوان افسرده
والدین یک نوجوان افسرده بودن و درست و سنجیده رفتار کردن، کار راحتی نیست. می توانید از این توصیه ها کمک بگیرید:

۱) اگر رفتار و اخلاق نوجوان شما به گونه ای است که مشکوک هستید ممکن است افسرده شده باشد، با پزشک مشورت کنید. اگر او سالم باشد ضرر نمی کنید اما اگر افسردگی اش درمان نشود ممکن است اعتیاد و خودکشی برای او به بار بیاورد.

۲) خانواده می تواند پناه خوبی برای یک نوجوان افسرده باشد. با فرزندتان مهربان باشید و به او اجازه دهید که احساسات و افکارش را با شما در میان بگذارد. روابط خوب و محکم با نوجوانتان به شما این امکان را می دهد که در همان مراحل اولیه افسردگی از حال او با خبر شوید و بتوانید سریعتر اقدام کنید. علائم افسردگی در نوجوانتان نباید شما را ناراحت کند و مهمتر این که رفتاری پرخاشگرانه با او نداشته باشید و هرگز او را مسخره نکنید.

۳) گوش شنوا باشید. از نصیحت کردن و فرمان دادن و دعوا کردن خودداری کنید و سعی کنید در عوض به مشکلات و احساسات فرزندتان گوش کنید و بفهمید که چه چیزهایی ذهن او را درگیر خودش کرده. درباره مشکلات خانواده هم به نحوی که بر آنها تاثیر منفی نداشته باشد و آنها را نگران نکند. صحبت کنید. در عین حال فرزند خود را تشویق کنید تا احساسات خود یا هر نگرانی دیگری که دارد را هر طور می خواهد با شما در میان بگذارد.

۴) نوجوانتان را تشویق کنید مهارتهای مورد علاقه اش را یاد بگیرد.همین مهارتها می تواندبه او انگیزه تلاش برای زندگی بدهد. مثلا اگر نقاشی یا ورزش خاصی را دوست دارد به او اجازه دهید در آن زمینه پیشرفت کند. همچنین لازم است این اطمینان را در آنها ایجاد کنید که کاملاً طبیعی است گاهی بعضی چیزها را بخوبی یاد نگیرند و تنها چیزی که برای آموختن نیاز دارند، زمان و تمرین بیشتر است.

۵) موفقیت فرزندتان در یک زمینه کوچک را بزرگ کنید و بگذارید مغرور شود. این تشویق به او کمک می کند که استعداد خود را بشناسد و تلاش بیشتری برای کسب موفقیتهای بیشتر کند.

۶) از پیش داوری و قضاوت بی موقع خودداری کنید. اجازه دهید نوجوان گام های طبیعی خود را در مسیر رشد بردارد و او را با انتظارات بیش از حد خود یا ایجاد دیگر مسئولیت های خانوادگی به زحمت نیندازید

۷) با آنها در مورد موضوعاتی نظیر فشار همسالان، انتخاب یک برنامه روزمره، دوستیابی، مسائلی نظیر سیگار کشیدن، مواد مخدر و مسائل جنسی تا حدی که امکان دارد و می تواند برای آنها مفید باشد، صحبت کنید. دورادور او را تحت نظر داشته باشید و با دوستانش هم آشنا باشید.

۸) اجازه دهید فرزندتان در هر زمانی که به شما نیاز دارد، حتی اگر خسته هستید، با شما حرف بزند و مسائلش را به شما بگوید. او را برای آخر هفته منتظر نگذارید، اما در عین حال آنقدر در دسترس نباشید که وقتی برای تنها بودن و خلوت کردن نداشته باشد.

۹) برنامه ای بریزید که فرزندتان شبها زود و به موقع به خواب برود. تحقیقات پزشکی نشان داده بچه هایی که زودتر می خوابند، خواب کافی داشته و کمتر به افسردگی مبتلا می شوند. متخصصان انجمن خواب آمریکا اعلام کرده اند۸ تا ۹ ساعت خواب برای نوجوان شما لازم است. دیگر نظارت بر کافی بودن خواب با شما!

۱۰) لازم است بدانید کسانی که داروهای ضد افسردگی مصرف می کنند ممکن است بیشتر به خودکشی فکر کنند و بنابر این اگر نوجوان شما طبق توصیه پزشک داروی ضد افسردگی می خورد دیگر با خیال راحت او را رها نکنید. بلکه لازم است رفتار و اخلاق او را زیر نظر داشته باشید و مراقب علائم میل به خودکشی باشید تا بتوانیدبا پزشک درمیان گذاشته و به موقع جلوی او را بگیرید.

۱۱) اگر کودکان یا نوجوانان، مرتبا ورزش کنند و وضعیت جسمی خود را در حالت طبیعی و خوب نگه دارند، نسبت به زمانی که از نظر جسمی وضعیت خوبی نداشته اند، کمتر مضطرب و افسرده خواهند بود . روان شناسان دو گروه افراد را با هم مقایسه کرده اند : گروه اول ورزش های سخت و گروه دوم ورزش های سبک انجام می دادند . اضطراب افراد گروه اول آشکار از اضطراب افراد گروه دوم کمتر بود . ورزش آثار منفی استرس را به شیوه های مختلفی کاهش می دهد . در درجه اول هورمون های وارد شده در جریان خون به هنگام استرس را مصرف و خطر آنها را در اثر گذاشتن بر دستگاه ایمنی بدن کاهش می دهند . در درجه دوم تنش متراکم در ماهیچه ها را آزاد می سازد . و بالاخره نیرو و قدرت بدنی را افزایش داده، مقاومت دستگاه قلبی عروقی را زیادتر می کند . آمادگی جسمی مطلوب و فعالیت های بدنی، بهترین وسیله برای مقابله و پیشگیری از بروز افسردگی و دیگر اختلالات روانی است . ورزش در فضای باز، بر افسردگی تاثیر قابل ملاحظه ای دارد.
 

گردآوری: بخش روانشناسی

منابع:

tebyan.net

hidoctor.ir